Wanneer passie leidt tot burn-out
“Wanneer u doet waar u van houdt, zult u geen dag in uw leven echt werken”. Kent u deze veelgehoorde tegeltjeswijsheid? Het idee erachter is leuk, maar helaas een totale mythe. Er bestaat zelfs een hele industrie die zich inzet om deze mentaliteit via boeken en lezingen te verspreiden. Dat brengt me op een belangrijke vraag: wanneer leidt passie tot burn-out? En belangrijker nog, hoe voorkomt u het?
Wanneer u doet waar u van houdt, zult u geen dag in uw leven echt werken”. Kent u deze veelgehoorde tegeltjeswijsheid? Het idee erachter is leuk, maar helaas een totale mythe. Wanneer leidt passie tot burn-out?
Houdt u van uw werk?
Hoewel het een ironische constatering is, lopen mensen die zeggen echt een passie voor hun werk te hebben, een groter risico op een burn-out. Het is daarbij belangrijk een onderscheid te maken tussen harmonieuze en obsessieve passie.
Het verschil tussen harmonieuze en obsessieve passie
Volgens het dualistische model van passie (Vallerand, 2015), bestaan er twee soorten passies: harmonieuze passie en obsessieve passie.
Harmonieuze passie
Heeft u het gevoel controle te hebben over uw werk en bent u in staat uw werk een belangrijke, maar niet overheersende plek in uw leven te geven? Dan spreken we van harmonieuze passie.
In dit geval is werk een geliefde activiteit, die geen belemmering vormt om andere belangrijke dingen in uw leven te blijven doen. Oftewel, alles is in balans met elkaar en het voelt goed. U komt in een positieve flow, krijgt energie en ervaart een hoger niveau van welbevinden.
Obsessieve passie
Bij een obsessieve passie voor werk, verliest iemand de controle over zijn of haar werk. Een dergelijke obsessieve passie geeft doorgaans problemen bij andere belangrijke aspecten in het leven. Hoewel u steeds beter wordt in uw werk (wat goed voelt), leidt het tegelijkertijd tot minder aangename gevoelens.
De balans tussen het werk en andere belangrijke dingen verdwijnt steeds meer. Op termijn ervaart u juist minder flow, concentratie en betrokkenheid. Deze obsessieve vorm van passie voor het werk, leidt uiteindelijk tot een minder tevreden gevoel over het leven. Dit vormt een groot risico voor het ontwikkelen van een burn-out.
Een obsessieve vorm van passie voor het werk, leidt uiteindelijk tot een minder tevreden gevoel over het leven. Dit vormt een groot risico voor het ontwikkelen van een burn-out.
Burn-out internationaal erkend als werkgerelateerd syndroom
Decennialang werd het hebben van een burn-out weggezet als een verzonnen crisis uit de eerste wereld. Hoogstwaarschijnlijk opgehitst door millennials en de generatie Z, die meer balans tussen werk en privé willen. De waarheid is dat deze jongere beroepsbevolking gelijk heeft.
In een enquête van het Amerikaanse onderzoeksbureau Gallup onder 7.500 voltijdse werknemers, gaf maar liefst 23% van de respondenten aan zich heel vaak of altijd opgebrand te voelen op het werk. 63% zei dat ze er soms last van hadden. Een schokkend resultaat.
WHO erkent burn-out
Onlangs heeft de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) burn-out opgenomen in haar internationale classificatie van ziekten. De WHO merkte op dat drie dimensies het syndroom kenmerken:
- Gevoelens van uitputting.
- Grotere mentale afstand tot het werk, of gevoelens van negativisme of cynisme met betrekking tot het werk.
- Verminderde productiviteit.
Door de erkenning van burn-out als werkgerelateerd syndroom, komt er een einde aan het debat over de definitie van burn-out en of het als een medische aandoening moet worden beschouwd.
Wie lopen een verhoogd risico op burn-out?
Paradoxaal genoeg is werk waar mensen van houden en waar mensen gepassioneerd over zijn, een risicofactor voor burn-out wanneer het leidt tot obsessieve passie.
Twee belangrijke risicofactoren voor burn-out
Hoewel burn-out iedereen op elke leeftijd en in elke branche kan treffen, zijn er bepaalde sectoren en rollen die een duidelijk verhoogd risico lopen.
De belangrijkste twee algemene risicofactoren voor burn-out zijn:
- Mensen die zich zo sterk met hun werk identificeren, dat er geen duidelijke balans meer is tussen werk en privé (er is sprake van een obsessieve passie).
- Mensen die in een helpend beroep werken.
De beroepsgroepen die vaak te maken krijgen met bovenstaande risicofactoren zijn onder meer op missie gerichte leidinggevenden, non-profit medewerkers, leraren, directeuren, verpleegkundigen en artsen. Uit een Nederlands onderzoek bleek bovendien dat vrouwelijke artsen meer empathie voor de patiënt ervaren en als gevolg daarvan een hoger risico hebben op een burn-out.
Burn-out bij leidinggevenden
Buiten de zorgsector treedt burn-out bij leidinggevenden vaak op wanneer:
- Zij lang doorwerken en veel uren maken gelijkstellen aan vooruitgang.
- Wanneer er een impliciete verwachting is dat personeel ondanks mentale en fysieke ziekte naar het werk moet komen.
- Wanneer het opbouwen van relaties op een laag pitje wordt gezet, waarvan is aangetoond dat het de eenzaamheid op de werkplek vergroot.
‘Always on’-cultuur
Sinds de opkomst van internet en als gevolg daarvan de ‘always on’-cultuur, worstelen veel werknemers en leiders met het stellen van digitale grenzen. Dit probleem speelt vooral wanneer we liefde voelen voor ons werk.
Uit onderzoek blijkt dat meer dan 50% van de Amerikaanse werknemers het gevoel heeft dat ze zelfs na 23.00 uur hun e-mail moeten checken om bij te blijven met hun werk. Daardoor neemt de kans op een burn-out toe en tegelijkertijd de betrokkenheid af.
Wat leiders tegen burn-out kunnen doen
Dus, wat kunnen leiders doen om te voorkomen dat zijzelf, of medewerkers een vergroot risico lopen op het ontwikkelen van een burn-out?
Ten eerste is het goed om te weten dat mensen die ontzettend geïnspireerd en gedreven zijn om te doen wat ze doen en goed in hun werk zijn, niet per se goed zijn in het stellen van grenzen. U moet mensen leren dat grenzen stellen oké is. Het is niet egoïstisch. Het is eigenlijk onbaatzuchtig. Het stelt uzelf of uw medewerkers namelijk in staat om juist effectiever te zijn.
Het is belangrijk om te erkennen dat de huidige ‘always on’-mentaliteit grenzen kent. Als leider is het uw taak om een oogje op het welzijn van uw medewerkers te houden. Monitor bijvoorbeeld indirecte indicatoren, zoals afwezigheden en het personeelsverloop. Creëer daarbij een cultuur van openheid en maak alles bespreekbaar, zonder dat medewerkers het gevoel hebben daarbij hun baan op het spel te zetten.
Conclusie
Nu de WHO een duidelijke definitie van burn-out heeft opgesteld en het als een legitieme bedreiging heeft erkend, geeft dat u als leider de tools om burn-out en de risicofactoren gemakkelijker aan te pakken. Het is goed om een purpose te hebben, waarbij dit leidt tot gepassioneerde betrokkenheid bij het werk.
Aan het eind van de dag wil iedereen gewoon naar huis, naar ons persoonlijke leven,
geïnspireerd en gevoed door een dag van betekenisvol werk. Maar wees hierbij voorzichtig en alert op de scheidslijn tussen harmonieuze en obsessieve passie. Wanneer uw passie voor het werk (of dat van uw medewerkers) alles in beslag neemt, is het misschien tijd om een pauze te nemen, of aan te bieden.
Nu de WHO een duidelijke definitie van burn-out heeft opgesteld en het als een legitieme bedreiging heeft erkend, geeft dat u als leider de tools om burn-out en de risicofactoren gemakkelijker aan te pakken.
Aan het eind van de dag wil iedereen gewoon naar huis, naar ons persoonlijke leven,
geïnspireerd en gevoed door een dag van betekenisvol werk. Maar wees hierbij voorzichtig en alert op de scheidslijn tussen harmonieuze en obsessieve passie. Wanneer uw passie voor het werk (of dat van uw medewerkers) alles in beslag neemt, is het misschien tijd om een pauze te nemen, of aan te bieden.
Kortom, passie voor uw werk is goed, maar streef daarbij naar harmonieuze passie en voorkom dat u obsessief bezig bent.
Kunt u hierbij wel wat hulp gebruiken? Een betekenisvol purpose ontwikkelen, waarmee u of uw medewerkers gepassioneerd aan de slag kunnen, zonder dat het leidt tot obsessieve passie? Of zoekt u naar manieren om in uw organisatie burn-out te voorkomen, bijvoorbeeld door een meer empathische leider te worden? Ik help u hier graag bij. Neem voor meer informatie contact op en we bespreken de mogelijkheden.
Renata Rutjes
Ik help CEO’s, Executives, ambitieuze leiders en ondernemers om werkbalans te krijgen, hun carrière en persoonlijke doelen te overtreffen en veel plezier te hebben zonder burn-out.
Schrijf je in voor mijn Nieuwsbrief
ELKE WEEK EXCLUSIEVE CONTENT!
